Periodontoloji
Periodontoloji Nedir?
Periodontoloji, diş etleri ve dişi çevreleyen ve destekleyen dokuların tedavisi ile ilgilenen uzmanlık dalıdır.
Periodontal hastalıklar toplumda en yaygın gözlenen kronik hastalıklardandır. Bu hastalıklar bir ya da birden fazla diş etkileyebilir, her yaştan bireyde gözlenebilir.
Periodontal hastalıklar etkenleri ya da klinik seyrine göre çeşitli isimlerle sınıflandırılmışlardır. Bunların büyük çoğunluğunda temel etken dişlerin üzerinde biriken mikrobiyal plak olmakla beraber hastalığın şiddetini etkileyen ilave bireysel faktörler olabilir. Özellikle de ailesinde erken yaşta diş kaybı / diş eti hastalığı geçmişi olan, sigara kullanan ya da diyabet hastalığı gibi genel sağlığı etkileyen durumlara sahip olan bireylerin düzenli olarak periodontal açıdan izlenmesinde büyük yarar vardır.
Sağlıklı diş eti; mat görünümlü, açık pembe renkli ve sert kıvamlıdır. Bazı hastalarda yüzeyi portakal kabuğu gibi pütürlü olabilir. Sağlıklı bir diş eti fırçalama ile kanamaz.
En Sık Görülen Periodontal Hastalıklar Nelerdir?
- Gingivitis,
- Periodontitis,
- Diş eti apsesi ve periodontal apse,
- Diş eti büyümesi,
- Diş eti çekilmesi görülebilmektedir.
Periodontal Tedaviler Nelerdir?
Periodontal tedaviler cerrahisiz ve cerrahi olarak ikiye ayrılmaktadır.
Cerrahisiz Periodontal Tedavi
- İyi ağız hijyeninin sağlanması
Tüm tedavilerde olduğu gibi periodontal tedavilerde de hasta uyumu çok önemlidir. Başarılı bir tedavi sonucu ancak hekim-hasta iş birliği ile gerçekleşebilir. Bu durumda hastaya düşen görev günlük ağız hijyen işlemlerini hekimi tarafından önerildiği gibi uygulamaktır. Hastalığın önlenmesi ve dokuların iyileşmesi için diş üzerinde biriken mikrobiyal plağın uzaklaştırılması gereklidir.
Muayene ve tedaviler süresince hekim tarafından hastaya diş fırçası, diş macunu, diş ipi gibi hijyen ürünlerinin seçimi ve hastanın mevcut durumuna uyarlanmış etkin ağız hijyen yöntemleri anlatılır.
- Diş yüzey temizliği
Enfeksiyonu kontrol altına almak ve dokuların iyileşebileceği uygun ortamı sağlamak amacıyla diş yüzeyindeki diş taşı vb. sert eklentiler diş ve kök yüzeyinden hekim tarafından uzaklaştırılır. Diş etlerinin dişe sağlıklı bir şekilde tutunabilmesi için kök yüzeyi yeniden düzenlenir. Bu işlemler elektrikle çalışan titreşimli aletler ve el aletleri ile gerçekleştirilir. Hastalığın şiddetine bağlı olarak seans sayısı ve kontrol sıklığı değişebilir. Yapılan bu işlemlerle beraber diş çürüğü, taşkın dolgu ve uyumsuz diş protezi gibi plak birikimini kolaylaştıran olumsuzluklar tespit edilirse hasta bu problemlerin tedavisi için yönlendirilir.
Cerrahi Periodontal Tedavi
Kontroller esnasında cerrahisiz tedavi ile tam olarak tedavi edilemeyen durumlar tespit edildiğinde bir sonraki aşama olarak hastanın durumuna uygun cerrahi tedavi seçeneği önerilir. Bu cerrahi tedaviler çoğunlukla lokal anestezi altında yapılır.
- Flep Operasyonu
İltihabi kemik yıkımının fazla ya da düzensiz olduğu, dişlerin etrafında oluşan ceplerin cerrahisiz tedavi ile yeterince küçültülemediği, diş ya da kök yapısından kaynaklanan nedenlerle kök yüzeyinin bir bölümüne cerrahisiz yöntemlerle ulaşılamadığı durumlarda diş etleri cerrahi olarak açılarak kök ve kemik yüzeyine direkt müdahele edilir. Kök ve kemik yüzeyindeki iltihaptan etkilenmiş, iyileşmesi kötü yumuşak dokular ve ulaşılması güç alanlardaki diş taşları temizlenir. Kemik yüzeyindeki düzensiz alanlar düzeltilir ve uygun vakalarda kemik içi boşluklar kemik grefti (kemik tozu) ve membran gibi ürünlerin de yardımıyla tamamlanır, dişi destekleyen dokuların rejenerasyonu (yeniden oluşumu) sağlanmaya çalışılır.
- Gingivektomi/gingivoplasti
Dişlerin etrafında oluşan cep derinliklerinin azaltılması, diş eti büyümelerinin tedavisi, protez-dolgu gibi işlemler öncesi yeterli diş boyunu ortaya çıkarmak ya da diş eti estetiğini sağlamak gibi amaçlarla çeşitli el aletleri, döner aletler ve lazerle diş etlerinin kesilmesi-düzeltilmesi işlemleridir.
- Frenektomi
Bazı hastalarda dudakları ve yanakları çene kemiklerine bağlayan kaslar dişlere daha yakın bölgeden tutunurlar. Bu gibi durumlarda diş eti çekilmesi ve dişlerde aralanma gibi sorunlar ortaya çıkar. Frenektomi işlemi ile bu gibi sorunlu kas bağlantıları cerrahi olarak zararsız konuma getirilir.
- Kök yüzeyini kapatma ve yapışık diş etini arttırma işlemleri
Yetersiz yapışık diş eti yüksekliği durumunda hasta etkin ağız hijyeni sağlayamayabilir ya da diş eti çekilmesi olasılığı artabilir. Bu ve diş eti çekilmesi durumunda diş etrafında hareketsiz, diş daha iyi destekleyen diş etinin miktarını arttırmak ve kök yüzeyini kapatmak için çeşitli cerrahi yöntemler geliştirilmiştir. Muayene ve kontroller esnasında mevcut durum nedenleri ile incelenir ve en uygun yöntem alternatifleriyle beraber belirlenir. Bu cerrahi uygulamalarda bazen hastanın kendi dokuları bir bölgeden (örneğin damak) diğer bölgeye aktarılabileceği gibi piyasada bulunan diğer ürünler de tercih edilebilir.
